Halloween is waarschijnlijk ontstaan bij de Kelten, al heel lang geleden. Bij de Kelten begon het nieuwe jaar op 1 november, dus 31 oktober was oudejaarsdag. Men geloofde dat tijdens de oudejaarsnacht de geesten van de gestorvenen van dat jaar weer tot leven kwamen om te proberen een levend lichaam in bezit te nemen voor het volgende jaar. Uit angst voor de boze geesten droegen de Kelten maskers, om hen af te schrikken en verkleedden ze zichzelf als geest.
Later vermengde Halloween zich met een christelijk gebruik, namelijk Allerheiligen en Allerzielen. Op Allerheiligen en Allerzielen werden (en worden) de overleden heiligen en gestorvenen herdacht. De naam Halloween komt van All Hallow’s eve(ning), allerheiligenavond dus. Deze avond (31 oktober) stond in het teken van de voorbereiding voor de feesten. Het bezoeken van kerkhoven en het branden van kaarsen hoorden hier ook bij.
Nog weer later werd Halloween steeds meer een puur wereldlijk feest in Engeland. In de negentiende eeuw werd Halloween in Amerika geïntroduceerd door Engelse, Schotse en Ierse immigranten. Het werd vooral een kinderfeest. Verschillende onderdelen van het eeuwenoude Keltische feest zijn nog steeds zichtbaar in moderne Halloweenfeesten. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw neemt de populariteit van het feest onder volwassenen toe. Sindsdien is het feest ook naar Nederland (en andere landen in Europa) overgewaaid. Veel mensen vinden Halloween ‘gewoon een leuk griezelfeest’, wat een kick geeft.
Griezelen is in, het kwaad en de dood blijkbaar iets om mee te spelen… De grenzen worden steeds meer verlegd, het moet steeds griezeliger en spannender : hoe gekker, hoe beter. Opvallend is dat Nederlanders zich terecht verzetten tegen de geweldsverheerlijking van IS, maar dezelfde praktijken toejuichen tijdens Halloweenparties. Zonder afgehakte ledematen en het zogenaamd verbranden van mensen is het maar soft…
Daarnaast is het goed om te beseffen dat Halloween ook vandaag wel degelijk een occulte kant heeft. Het is namelijk één van de belangrijkste feesten van wicca’s en satanisten, waarbij veel geesten worden opgeroepen en de doden worden vereerd als gidsen. Ook geloven satanisten dat de duivel op Halloween op zijn krachtigst is. Met deze realiteit van geesten en duivels wordt openlijk geflirt op evenementen. Denk aan de attractie ‘Devil’s Church’ in Heksendoorn.
Halloween heeft voor de meeste mensen geen geestelijke inhoud. Toch kan het vieren van Halloween wel gevolgen hebben. De nadruk die met Halloween ligt op duisternis, heksen, dood, geraamtes, bloed, etc. kan met name bij kinderen angst teweegbrengen. Dit kan diep en langdurig doorwerken in de psyche van kinderen. Maar kinderen kunnen ook doodsbang worden van spooktochten. Ik weet van een spooktocht op een christelijke kamp waarna meerdere kinderen naar een psycholoog moesten om van hun angsten af te komen… En dat terwijl de Heer Jezus kinderen juist wil leren dat ze veilig zijn bij Hem en dat Hij sterker is dan alle geestelijke machten!
De wereld van geesten wordt met Halloween voorgesteld als iets grappigs, als iets waar je mee kunt spelen. God maakte mensen met een geest, ziel en lichaam en daarom is contact met geesten inderdaad mogelijk, maar God bedoelde dat we met Hem zouden leven – niet met geesten uit het dodenrijk. Door Halloween te vieren als een kinderfeest lijkt het een onschuldige bezigheid. En de meeste mensen die Halloween vieren zijn ook niet actief bezig met het zoeken van contact met geesten. Toch is die geestelijke kant wel degelijk aanwezig. Halloween leidt de aandacht af van Degene die alle duistere geesten overwonnen heeft. Jezus Christus heeft de dood en alle demonen overwonnen, en Hij is degene die telkens weer zegt: ‘Wees niet bang.’ (voor meer info over Halloween, klik hier)
We lezen Matteus 14 : 22-33 (NBV)
Als je het in het Engels leest, dan lijkt het wel een horror-verhaal : dead of night / panick / ghost / screamed with terror / frightened / afraid Je ziet het ook bijna voor je : Jezus als schim, als spook, zwevend over het water. De leerlingen in paniek, die het uitschreeuwen van doodsangst. Petrus die op het water loopt en er in weg zakt, kleingelovig wordt genoemd… Een horrorverhaal, maar ook een bemoedigend verhaal voor veel christenen. Het beschrijft het geloofsleven, of het klein-geloofsleven, van zo velen… Het leven met geloof gemixt met angst en twijfel. Het typeert de leerlingen toen, maar welke volgeling van Jezus herkent zich er vandaag de dag niet in?
Dit verhaal beschrijft hoe onze wereld, ons leven, er uit ziet. Wij zijn als de leerlingen in de boot. De leerlingen hadden al zoveel gezien van Jezus’ macht. Ze hadden zijn onderwijs gehoord en baden zijn gebed aan hen geleerd. Maar nu hadden ze het niet meer. Een aantal van hen was visser van beroep, die waren echt wel wat gewend. Maar deze nacht ging het niet, ze kwamen maar niet vooruit, het werkte niet. Zo ook wij vaak in onze wereld. We hebben veel gezien, meegemaakt, gehoord. Maar we zijn nog steeds niet in staat om veel dingen te doen die er echt toe doen. We hebben indrukwekkende machines gemaakt om oorlog te voeren, maar niemand is het nog gelukt om iets te maken om vrede te krijgen. We kunnen mensen op de maan krijgen, denken eten te kunnen verbouwen op Mars, maar het lukt ons niet om alle mensen op onze planeet van eten te voorzien. We reizen de hele wereld over en zijn onder de indruk van wat we zien en horen, maar we hebben zo vaak geen oog en oor voor het leed van mensen, heel concreet en dichtbij.
En dan komt daar, in het holst van de nacht, in een storm, een vreemd iets aan. Het lijkt een mens, maar het loopt over water. Er zijn mensen die denken dat je in spoken gelooft, fabeltjes, als je zegt dat je gelooft in Jezus. Anderen vragen zich af waarom je zou geloven, als weldenkend mens. Wat heeft Jezus met ons leven heeft te maken en met onze problemen… Zelfs veel christenen die in Jezus geloven, weten niet wat ze nu echt van Hem moeten verwachten. Jezus schijnt het onmogelijk te kunnen doen. En het zou mooi zijn als we op Hem lijken, maar verder… Sommigen gaan daadwerkelijk op weg om net als Jezus met geloof, hoop en liefde mensen te vertellen over Gods Koninkrijk, de genade en vrede van God te laten ervaren. Maar ook dan kan je zomaar naar de golven kijken, door de stormen worden afgeleid, je eenzaam voelen in het geweld van deze wereld.
Dat is denk ik wat vaak gebeurd als we met onze beste bedoelingen het goede proberen te doen in deze wereld die zo vaak van God los lijkt te zijn geraakt. Dan hebben we maar één ding nodig : Jezus’ stem die ons aanspreekt en bemoedigt. Blijf kalm, ik ben het, wees niet bang! Kleingelovige, waarom heb je getwijfeld?
Lopen over water is niet iets wat hoort bij het christelijke leven. Toen Paulus schipbreuk leed, zei hij niet : geloof in God en dan lopen we over het water naar de vaste wal. Toch bevat het een grote les voor het leven van elke christen. Wat doe je als het stormt, als je twijfelt, als je dreigt weg te zinken?! Telkens weer vraagt Jezus zijn leerlingen te doen wat onmogelijk lijkt. Het onmogelijke is : echt op Jezus vertrouwen, alleen op Jezus vertrouwen, altijd en overal. Ook als het stormt, je dreigt weg te zinken in de golven, je kopje ondergaat… Het lijkt zo simpel, Jezus echt vertrouwen, geloven wat hij zegt, maar hoe kunnen we ooit doen wat Jezus van ons vraagt? Geloven is een kwestie van oefenen, van volhouden, volharden, van het goede doen in het leven van alledag.
En dan leven wij in de tijd van Halloween. De tijd dat er van alles en nog wat te zien is in kinderfilms over geesten enzo. Hoe ga je daar als christen mee om, met Halloween, geesten, glaasje draaien, horrorfilms?
Geesten bestaan. De Bijbel spreekt over engelen en boze geesten. De aanvoerder van de boze geesten is de duivel. God is er heel duidelijk over dat er geen contact gemaakt mag worden met de wereld van geesten en overledenen. We mogen alleen Hem raadplegen. Bovendien is het heel gevaarlijk. Een jongere schreef : Ik weet en heb gezien wat spookie dingen met mensen doet…!! Zorg dat je er ver vandaan blijft!!!
Deze geestelijke werkelijkheid wil niet zeggen dat iemand die meedoet aan Halloween meteen belast wordt met boze geesten. Wel zegt de Bijbel dat de duivel rondgaat om mensen te verslinden. Het maakt hem niet zoveel uit op welke manier je je inlaat met de duisternis, maar besef dat hij alles aangrijpt om vat op je te krijgen. Een christen weet dat de duivel geen ‘speelgoed’ is. De duivel vindt het prachtig als je hem zo ziet, maar ondertussen probeert hij je daarmee in contact te brengen met hemzelf.
De dood hoort niet bij Gods goede schepping, het is een vijand. Wij zijn bedoeld voor het leven, dat vieren we. Hoe kun je het als christen dan leuk vinden om te griezelen met skeletten, bloed en grafstenen?
Halloween speelt in op de angstgevoelens van mensen. Angst is een geliefd wapen van de satan. Angst past niet bij God : de Liefde, God, drijft juist de angst uit ons (1 Joh. 4:18). Jezus is gekomen om mensen te bevrijden van angst. Als je Hem volgt, hoef je daarom niet bang te zijn voor geesten, de duivel en de dood. De duivel doet nog zijn best om mensen van God af te trekken en weg te houden, maar Jezus heeft het kwaad definitief overwonnen.
God is licht. Bij God hoort alles wat goed en zuiver is. Hij wil je leven, liefde en vrede geven. Je mag je veilig weten bij Hem. Licht en duisternis horen niet bij elkaar, ze kunnen niet samengaan. Daarom moeten ook de volgelingen van Jezus heel duidelijk zijn: zij leven in het licht en niet in de duisternis. Zij moeten zich niet bezighouden met kwade dingen en de dood. Mag je dan niet leuk en onschuldig griezelen? Ergens een kick van krijgen is niet verkeerd. Maar dingen die met de dood en met geesten te maken hebben, mag je niet voor de kick gebruiken. De duivel heeft dan een kans om bij je binnen te komen. Je bent gemaakt om goede gevoelens en een zuivere fantasie te hebben, zonder angst. Daarom : blijf dicht bij Jezus, wandel in het licht, leef met zijn Goede Geest, vertrouw op Zijn macht, levenskracht.
Natuurlijk, net als Petrus kijken wij vaak naar de golven, zijn we onder de indruk van de storm, voelen we hoe sterk de wind is. Denken we vaak dat het onmogelijk is : echt op Jezus vertrouwen, lopen op water… Maar Jezus daagt ons uit : Kom maar, kijk maar naar mij, pak mijn hand maar. Het is zo simpel dat velen het te simpel vinden, er niet eens aan beginnen. Daarom wil ik je uitdagen om het maar te gaan proberen. Houd je ogen op Jezus gericht, pak zijn uitgestrekte hand, hoor wat Jezus zegt : Blijf kalm, ik ben het, wees niet bang!
Ik weet niet of jij weleens spoken ziet, geesten oproept, soms heel bang bent. Ik weet wel dat als je goed kijkt, dat je dan geen spook, maar Jezus ziet. En als je bij Jezus bent, dat je dan beseft : Hij is Gods Zoon! Dan kan je als kleingelovige groeien in geloof, hoop en liefde. Kan je je het ook in de tijd van Halloween uitzingen:
Glorie aan God, Jezus Overwinnaar, over zonde, dood en pijn!
Nu jaagt de dood geen angst meer aan!
Wie in geloof op Jezus ziet, die vreest voor dood en duivel niet!
De hele dienst is terug te luisteren/kijken.
We zongen in deze dienst onder andere :
