In 1834 begon de landelijke afscheiding onder ds. De Cock , ds. Brummelkamp, ds. Scholte en ds. van Raalte. Onder andere Otto Voortman en Hendrikus Lubbers, beiden van beroep schoenmaker, waren al geruime tijd bezig met het stichten van een eigen “afscheidingsgemeente” in Enter, hetgeen door het Staatshoofd Koning Willem I via de provinciale gouverneurs, de plaatselijke schout en de veldwachterij streng verboden was. Desondanks zette men door en in 1840 werd de verbintenis acte getekend.

Wij, ondergetekende Ouderlingen en Diakenen der Christelijk afgescheidene Gemeente te Enter verklaren bij dezen opregtelijkenin goede Consientie,dat wij van harten gevoelen en geloven dat alle de Artikelen en Stukken der leere, begrepen in de Belijdenis des geloofs, den Catechismus en de leerregels der Sinode te Dordrecht, gehouden in den Jare 1618 en 1619 in alles met Gods Woord overeenkomen, belovende wij derhalve als in de tegenwoordigheid Gods dat wij de voorzijde Leere naarstelijk zullen leren en handhaven, verwerpende alle dwalingen die daartegen strijden, biddende den Heere dat Hij ons uit genade in allen zijne bekwaammakenden Geest schenke ter verheerlijking van Zijnen naam en tot heil Zijner Gemeente. Amen.

Enter, den 1 Januarij 1840

De groep komt samen in een huis van de fam. Ezink-Koenderink op de Hoge Brink. In die periode gingen predikanten uit naburige gemeenten in de gemeente van Enter voor. Dit gebeurde meestal op een doordeweekse dag. Op 1 februari 1850 komt de kerkbouw tersprake. Plannen voor een kerkgebouw werden begroot op Hfl. 1300.- ! In 1851 is de eerste gereformeerde kerk Enter een feit.

Op 20 maart 1853 deed ds. Coelingh zijn intrede als eerste predikant van de Afgescheiden gemeente. In 1858 kwam pas officieele Staats-goedkeuring tot het oprichten van een Christelijke Afgescheidene gemeente voor het dorp Enter.

In September 1846 vetrok ds. van Raalte (als gevolg van de regeringsmaatregelen tegen de afgescheiden gemeenten) naar Amerika. Ook uit Enter vertrokken enkele families o.a. Lubbers, Hommers, Geerlings en Ezendam. Bij het oversteken van een der grote meren vloog hun boot ‘de Phoenix” 5 mijlen voor hun eindbestemming in brand en verloren velen van hen het leven.

In Enter groeiden de “Christelijk Afgescheidenen” ook aanzienlijk, maar veel van wat in den lande gebeurde ging (gelukkig?) aan hen voorbij. In 1886 kwam b.v. de Doleantie tot stand onder de bekende Abraham Kuyper. Hij maakte zich los van de Hervormde Kerk. De aanhangers van de Doleantie, de Dolerenden ” verenigden zich in 1892 met de Afgescheidenen. Samen vormden zij de Gereformeerde Kerken.

In Enter viel er niets te fuseren, want daar had men zich wel afgescheiden (1840) maar had men niet gedoleerd (1886). Niettemin sloten de afgescheidenen zich wel aan de Gereformeerde Kerken.

Omstreeks 1912 wordt besloten om een nieuwe pastorie te bouwen, die in 1914 gereed is. Ds. Parlevliet met zijn gezin zijn de eerste bewoners. Het kerkje aan de Dorpsstraat (nu sportzaak Henk Velten, vroeger smederij) was ook te klein geworden; een stuk grond achter de pastorie aan de Rijssenseweg werd aangekocht. Op woensdag 13 Mei 1927 vond de eerste steenlegging plaats door ds. Parlevliet en ouderling Hendrikus Getkate. Op 2 November 1927 wordt de kerk in gebruik genomen.

De tijd voor de 2e wereldoorlog wordt gekenmerkt door armoede, geldgebrek en werkeloosheid. Als op 10 Mei 1940 de

Duitsers ons land binnenvallen krijgt men al spoedig te maken met maatregelen van de bezetter: de rijkscommissaris van dit gebied geeft opdracht om opgave te verstrekken van alle collectes die gehouden worden en het doel waaraan ze worden geschonken. Dit wordt gewoon genegeerd en gelukkig heeft dit geen gevolgen.

Hoe erstiger de oorlogs-situatie wordt des te meer bidstonden worden er gehouden en komt de hulpverlening naar “stadskinderen” beter op gang. Er zijn nu nog kontakten met “oorlogskinderen” die in de jaren 1943-1945 in ons dorp op krachten konden komen, omdat er in het westen van Nederland grote hongersnood heerste. De bevrijding komt in Mei 1945. De jeugdverenigingen,de catechisaties en heel het kerkelijk en maatschappelijk leven komt weer op gang. Nederland herleeft !!

Een klein overzichtje van predikanten van na de oorlog:

• 1945 ds. van Wageningen,
• 1946 ds. van Hoegee,
• 1948 ds. Schenk,
• 1972 ds. Schelhaas,
• 1977 ds. Overeem,
• 1985 ds. Hellinga,
• 1996 tot op 2008 ds. A.A. van der Spek,
• 2009 tot 2016 ds. Arjan Berensen
• 2017 tot op heden ds. Floris den Oudsten

In 1952 wordt met de bouw begonnen en in Mei 1953 geopend. Naam: ONS CENTRUM.

De oude pastorie uit 1914 wordt in 1958 afgebroken en in 1959 is er een nieuwe pastorie gebouwd. In 2002 bleek deze ook niet langer te voldoen en werd besloten een geheel nieuwe te bouwen. Deze werd in enkele maanden tijds uit de grond gestampt en er staat nu een schitterende woning annex studeerruimte voor het gezin van der Spek. Het opschrift: “PAX INTRANTIBUS” destijds door ds.Schenk voorgesteld is gehandhaafd en betekent nog steeds in het Nederlands: Vrede hem die hier binnentreedt!

In 1990 werd het 150 jarig bestaan gevierd. Van alle wijken werden foto’s gemaakt en het is interessant deze in het boekje Terugblik 1840-1990 eens weer te bekijken.

De laatste jaren zijn er toch enkele veranderingen waar te nemen: Het Avondmaals-ritueel is gewijzigd, de aanvangsuren van de kerkdiensten zijn verschoven, er worden diensten gehouden met de Hervormde Gemeente van Enter op 2e Paasdag, 2e Pinksterdag enz. De “vrouw in het ambt”is een vanzelfsprekenheid geworden, er is een Kinderliedboek gekomen, het proces Samen op Weg komt vaker op de Agenda, De kindernevendienst bloeit en op Bid-en dankdagen worden er gezamenlijke kerkdiensten gehouden met de scholen.

Kortom de gemeente is vol betrokken bij veel aktiviteiten en sluiten af met de strekking van de verbintenis-acte uit 1840 dat dit alles mag dienen: biddende den Heere , dat Hij ons uit genade in alles Zijn bekwaammakenden Geest schenke tot verheerlijking van Zijn Naam en tot Heil van Zijn (onze) Gemeente.