Psalm 139 bezingt hoe de mens bedoeld is om te leven in relatie met God : ieder mens is geschapen door God en naar het beeld van God. Ware wijsheid is God kennen en onszelf kennen. Kennen is relationeel, kennis aan de ander hebben, een liefdesrelatie aangaan en onderhouden. Hoe beter jij jezelf kent, hoe meer je God tegenkomt, en hoe meer je God kent, hoe meer jij jezelf tegenkomt. Dat is een scheppingsgegeven, gefundeerd in het feit dat we naar Gods beeld zijn geschapen. Zoals een reproductie lijkt op het origineel, zo lijken wij op God, naar wiens beeld wij geschapen zijn. Als mensen zijn we dus door God gewild, de eerste mensen leken zelfs op Hem (Genesis 1). Ondanks dat we na de zondeval veel zijn kwijtgeraakt van het oorspronkelijk, het origineel, we in veel dingen niet meer op Hem lijken, blijft God betrokken op ons leven. God weet wat goed voor ons is en wil dat aan ons kwijt, zijn genade en vrede, niemand uitgezonderd. Vanuit God bezien is het leven niet zinloos, hopeloos, maar heeft het een doel, een bestemming. God heeft een plan met je leven En om tot Zijn bestemming met jouw/mijn leven te komen, om werkelijk die mens te worden zoals Hij het voor ogen heeft met een ieder van ons, is het noodzakelijk om zijn wijsheid boven je eigen wijsheid te stellen.

Veel opvoeders geven veel vrijheid en ruimte om te ontwikkelen. Maar soms maak jij je punt : nu moet je gewoon even heel goed luisteren en niet zo eigenwijs doen! Om tot Gods bestemming met jouw/mijn leven te komen, om werkelijk die mens te worden zoals Hij het voor ogen heeft met een ieder van ons, is het noodzakelijk om Gods wijsheid boven je eigen wijsheid te stellen. Daar gaat het over in gedeelte wat we met elkaar lazen uit Spreuken 1: 1-7 en 4: 1-27, wijsheidsliteratuur van ongekende klasse. Zijn woorden moet je in het diepste van je hart bewaren. Daarom moet je vooral over je hart waken, het is de bron van je leven. Zo is het door God bedoeld, toen Hij ons geschapen heeft. Dat we naar zijn woorden, zijn goede geboden luisteren. Zij zijn het leven voor wie ze aanvaarden en ze sterken heel het lichaam als een medicijn.

Wie wil dat niet, leven naar Gods bedoeling?

Wie kan daar moeite mee hebben, gaan leven zoals het echt bedoeld is door de ontwerper ervan?

In het gelezen gedeelte (Spreuken 1: 1-7 en 4: 1-27) ontwaar ik 2 voorwaarden:

1. Je moet erkennen dat het begin van alle wijsheid ontzag voor de Heer is.

2. En je moet accepteren dat Gods wijsheid vaak botst met onze eigen wijsheid.

En daar botst het vaak. Dat God in zijn wijsheid ons niet alleen maar schouderklopjes geeft, maar ook vermaant en terecht wijst. De grote vraag is, accepteer je dat? Accepteer je als schepsel ook de hulp van God de Schepper, die je meerdere is? Durf je te erkennen dat je zonder zijn hulp niet kan leven? Durf je toe te geven dat bij zijn wijsheid, jouw eigen wijsheid in het niet valt?

Iedereen heeft wel een besef van God, maar als het er op aankomt, blijkt het dat de mens gemakkelijk en vaak vervalt in allerlei heidendom, ongeloof en afgoderij. Vriendschap is een illusie, geloof maar vaak een heel dun laagje chroom… Tegelijk: veel mensen leven wijs, hechten grote waarde aan wijsheid uit de christelijke traditie. Maar de spannende vraag is of je ook accepteert dat het begin van alle kennis ontzag voor God is. Om volgens Gods wijsheid te leven, moet je je eigen wijsheid loslaten. Wij mensen betwisten vaak de wijsheid van God en zoeken zelf ons geluk. God, die ons zo prachtig heeft geschapen, geweven in moeders buik, met in ons hart een bron van leven die haar oorsprong heeft bij God zelf, die God negeren we zo vaak. We zijn liever doe-het-zelvers. Want als we door gebrek aan ontzag voor God bij een opgedroogde bron zitten, boren we gewoon een eigen bron ernaast. Dat is ten diepste het menselijke probleem: dat wij mensen zonder moeite een bron met eigen wijsheid aanboren. Maar die is surrogaat, nep, vergeleken met Gods oorspronkelijk bron van wijsheid. Dat noemt de Bijbel ‘zonde’, dat je denkt gelukkiger te kunnen worden zonder God, dat is christelijk atheïsme. En het mooie of juist vervelende is dat het vaak ook lange tijd goed gaat. Daar is de Bijbel ook heel eerlijk over. Mensen die zonder God leven zijn vaak op het eerste gezicht veel gelukkiger dan mensen die met God willen leven. Maar geloven is een zaak van de lange adem, voor volhouders.

Want je kan op 2 manieren op zoek gaan naar geluk. Met het oog op de korte termijn of op de lange termijn. Door te leven vanuit de oorspronkelijke bron of vanuit een namaak-bron. Ze lijken heel erg op elkaar, maar hebben duidelijk verschillend effect op de langere termijn. Zoals er ook een verschil zal zijn tussen iemand die alleen maar gezond of alleen maar ongezond eet, zo is er ook een verschil tussen iemand die alleen maar drinkt uit de originele bron of alleen maar uit de namaak-bron. Een rechtvaardige, een wijze, voedt zich vanuit de oorspronkelijke bron, de bron van het leven: het christelijke geloof, het lezen uit de Bijbel, je leven laten leiden door Gods goede Geest. Dat uit zich door een gerichtheid op God en de medemens. Een onrechtvaardige, een dwaas, voedt zich vanuit de andere bron, de namaak-bron. Die lijkt veel op de originele bron, maar heeft een totaal ander effect. Je leeft los van God en bepaalt je eigen regels. Dat uit zich in je zelf centraal stellen en God en de ander vergeten of op de tweede plaats zetten. Je denkt beter te zijn dan de ander en daarom meen je ook de ander te kunnen negeren als het jou beter uitkomt.

Voor de zekerheid en duidelijkheid: er zitten dus onrechtvaardigen/dwazen in de kerk, en rechtvaardigen/wijzen buiten de kerk. En pas op langere termijn blijkt welke bron werkelijk het leven geeft.

Want God maakt zijn punt bij de dood of als Jezus terugkomt. Op de nieuwe hemel en de nieuwe aarde is er maar 1 bron en alleen Gods wijsheid. Dan kan je alleen overleven als je Gods wijsheid accepteert en wilt leven uit die oorspronkelijke bron. Als je God je schepper ontmoet, val je door de mand als je in dit leven uit de surrogaat bron hebt geleefd en je eigen wijsheid je leidraad was. Met andere woorden: als je nu weigert volgens zijn wijsheid te leven is het voor God straks onmogelijk om zijn plan met jouw leven te voltooien. Dan zal God zeggen: jouw wil geschiede, leef nu maar verder met je eigen wijsheid en je eigen bron. En als je dat weet, dat leven bij God voor eeuwig, het werkelijk tot je bestemming komen, alleen kan als je nu al vertrouwd bent met zijn wijsheid en het leven uit zijn bron, dan wil je in dit leven niets anders dan zoeken naar zijn kennis en streven naar zijn wijsheid. Om alvast te wennen, voor later. Om er naar toe te groeien.

Hoe kan je daar naar toe groeien? Door wat je tijdens je leven leert en ontdekt. Zoals Spreuken 4: 1-9. Hopelijk kan je dankbaar terugkijken op vele goede jaren waarin je van opa’s, oma’s, vaders, moeders en anderen veel liefdevolle adviezen hebben gekregen om wijs te handelen. Hoe kan je nog verder toegroeien naar Gods doel met je leven? Door het lezen uit de Bijbel, te luisteren naar Eerst Dit, andere bijbel-apps. Dagelijks een wake-up call die je herinnert hoe God wil dat je leeft om uiteindelijk te matchen met zijn beeld zoals hij het ooit bedoeld had bij de schepping. Om je te helpen de goede keuzes te maken. Om te voorkomen dat je als een dwaas gaat leven. Want dat die wijsheid noodzakelijk is, weten we zelf ook wel. Maar toch, dat gaat niet vanzelf, het onderscheid tussen gezond en ongezond is vaak flinter dun. Dat kan alleen als je het onderricht, de wijsheid, niet loslaat. Telkens jezelf de kritisch vraag stelt wat je ten diepste drijft in het leven. Om het medicijn in te nemen dat je hele lichaam wil en kan sterken. God biedt de medicijnen aan, maar wij moeten dat doorhebben dat we ze nodig hebben en ook innemen. Moeilijk te rijmen met geloven op je eigen manier, zoals velen proberen.

Leven zoals God het bedoeld heeft, kan dus alleen als je leeft uit zijn wijsheid. Je kan alleen maar volhouden het goede te doen, als zijn goede bron centraal staat in je leven. Als schepsel van God heeft iedereen de goede geest van God in zich. Dat is een kado van God aan iedereen. Toen je werd gedoopt, toen heeft God het beloofd en anders belooft God het nu. Ik wil je Vader zijn, wil jij mijn kind zijn? Maak dan gebruik van mijn goede Geest, Gods verstand, Gods helper. Die goede Geest kan je vastbinden zodat hij geen invloed heeft op je leven. Dat doet een dwaas. Dan is je hart geen bron van je leven. Dan hoef je ook niets te bewaken. Die goede Geest kan je ook alle ruimte geven in je leven. Dat doet een wijze. Dan wordt alles in je leven bepaald door Gods goede Geest. Dan wordt je ook opgeroepen om te waken over je hart. Om te zorgen dat je ook daadwerkelijk uit die bron leeft.

Wil je leven naar Gods bedoeling? Als je op God vertrouwt, je geluk bij Hem zoekt, je leven in zijn hand legt, dan gaat het je goed: Ga met God! Niet dat dan alles op rolletjes gaat. Maar als je hart gevuld met goddelijke wijsheid werkelijk de bron van je leven is geworden, dan ga je ontdekken wat je moet verlangen om werkelijk gelukkig te zijn en dan zal Hij je uiteindelijk geven wat je hart verlangt. Dan ga je je inspannen om niet minimaal, maar maximaal die bron van leven, je hart, te bewaken.

Besef dat ontzag voor God misschien ook nog wel door de prachtige natuur kan worden opgeroepen, maar dat Gods wijsheid alleen te vinden is in zijn boek, de Bijbel. Voor velen hele uitdaging, om gedisciplineerd te raken om dagelijks uit Bijbel te gaan lezen. Maar ja, dat is de part of the deal. Alleen zo kan je God steeds vaker werkelijk tegenkomen.

Je hart met Gods wijsheid bewaken, ontdekken wat Jezus volgen voor jou betekent, leven met zijn goede Geest gaat met vallen en opstaan. Niet in eigen kracht, maar door Gods Geest de ruimte te geven in je leven. Om samen de weg van het leven te bewandelen, die niet doodloopt, maar leidt naar Gods vaderhart. Van alles waarover je waakt, waak vooral over je hart, het is de bron van je leven. Bij u Heer is de levensbron!