De discipelen, de leerlingen van Jezus, hebben echt geen idee waar Jezus het over heeft. N.a.v. de vragen van Petrus, Thomas en Filippus legt Jezus het nog eens uit… maar of ze het begrijpen? Lees het zelf maar in Johannes 13 : 36 – 14 : 31 en 16 : 5-15.

Jezus zegt daar heel belangrijke dingen in de laatste uren van zijn leven, de volgende dag gaat Jezus sterven, maar zijn leerlingen begrijpen er nog helemaal niets van… “Ik ben al zo lang bij jullie, en nog kennen jullie me niet…” Kennen is relationeel, dat er een relatie is. Niet kennen betekent dat er nog geen relatie is… Spannend én bizar, want Jezus heeft deze mannen wel uitgekozen en drie jaar toegerust, om deze belangrijke boodschap de wereld in te helpen… na zijn dood. Maar ze kennen Jezus nog niet eens echt goed genoeg…laat staan dat ze hem begrijpen… In die hopeloze situatie gaat Jezus hoopvolle dingen zeggen,

 Jezus spreekt over de Geest van God, maar wat of wie is de Geest? Kracht? Persoon? En wat heb je er aan? De Geest van God zweefde over het water, in Oude Testament werd de Geest gezien als macht/kracht van God. Maar Jezus spreekt over de Geest als over een persoon, iemand die komt als hij weggaat. Wie is die iemand, die Geest van God?

De Trooster, Helper, Pleitbezorger, het woord ‘parakleet’ heeft meerdere betekenissen, lastig te vertalen. Pleitbezorger komt het beste in de buurt, maar heeft wel toelichting nodig. Het is iemand die je er bij roept/gestuurd wordt, om naast jou te staan, met jou mee te voelen, er voor jou is. Denk aan een advocaat voor verdediging in de rechtbank. Als je terechtstaat, staat je advocaat je bij, hij verdedigt jou, staat aan jouw kant. Hij is er niet alleen om je te helpen, om je te troosten, te bemoedigen. Soms kan je hem niet volgen, zegt hij dingen over jou die niet leuk zijn. Maar alles is gericht op jouw zaak en jouw doel, om jou vrij te krijgen.

 Maar wie is dan die Trooster/Pleitbezorger? Want er lijken er twee te zijn… Want Jezus zegt dat hij een andere Trooster/Pleitbezorger zal sturen. Wie is dan die andere, die eerste? De enige andere plaats waar over de Pleitbezorger wordt geschreven, is 1 Johannes 2 : 1-2 : Mijn kinderen, ik schrijf u deze dingen, opdat u niet zondigt. En als iemand gezondigd heeft: wij hebben een Voorspraak/Pleitbezorger bij de Vader, Jezus Christus, de Rechtvaardige. En Hij is een verzoening voor onze zonden; en niet alleen voor de onze, maar ook voor de zonden van de hele wereld.

Jezus is de eerste Pleitbezorger, Gods Geest de tweede. Maar wat doen ze nu precies, wat is het verschil tussen die twee? Ik vroeg me altijd af : maar met Jezus hebben we toch alles, wat kan beter/meer dan Jezus zijn?

Het werk van de Geest die Jezus belooft, is pas te begrijpen als je het werk van Jezus begrijpt.

 Wat was Jezus’ opdracht? Wat heb je aan Jezus? Hij is gekomen om de zonde weg te doen én het feest terug te brengen in de schepping. Hij stierf voor onze zonden aan het kruis, tot verzoening van al onze zonden, die van de hele wereld. Maar Jezus’ dood is nog veel radicaler : vanmorgen willen we het ‘feest terugbrengen’ verder inkleuren…

Want bij een Pleitbezorger/Advocaat denk je aan een rechtbank, rechter die recht spreekt, oordeelt. God die als rechter van mens en wereld recht spreekt en wij zijn de schuldigen, de zondaars. Want wij weten dat we niet perfect zijn, of we nu voor 90%, 10% of 1% doel missen : we missen doel. God oordeelt dat wij van nature doel missen, zondigen, niet perfect, volmaakt, heilig zijn, MNoDtV Of je nu een beetje of heel erg de wet overtreedt, schuldig is schuldig, stafblad is strafblad. Wij kunnen God niet gerust stellen, tevreden houden, beloven dat het wel goed komt. Gelukkig geloven we in het oordeel : als er geen oordeel van God is, dan is er ook geen hoop op beter, dan moeten we leven met onrecht, zonder hoop op beter…God zal niet ingrijpen en rechtzetten. Maar als God oordeelt, dan is er hoop op recht en vrede, geloof dat het beste nog komt. God als Schepper en Eigenaar van de wereld, zal rechtspreken over zijn Schepping, oordelen.

 Als je dan in het beklaagdenbankje zit, omdat je gefaald/gezondigd hebt, wat heb je dan nodig? Goed voorbeeld, liefhebbende steun? Nee, een goede advocaat. De goede advocaat is er voor jou, hij is jou zelf voor de rechter, jij verdwijnt als het ware in jouw advocaat. Het staat of valt met jouw advocaat : als hij verliest, verlies jij, als hij wint, win jij. In ogen van de rechter zie jij er uit zoals je advocaat is, jij bent er niet meer, jij bent er in je advocaat. Dan zien we de kracht van 1 Johannes 2:1-2 : Als iemand gezondigd heeft, wij hebben een voorspraak/pleitbezorger bij de Vader, Jezus Christus, de Rechtvaardige, en Hij is een verzoening voor onze zonden.

Christus die in jouw plaats verschijnt voor God. De advocaat zal niet op het gevoel van de rechter gaan inpraten, maar met goede argumenten komen. Soms denken we : Jezus doet een goed woordje voor ons bij zijn Vader. Ja, hij/zij is niet perfect, heeft fout gemaakt, verdient straf, maar Vader wilt u Hem alstublieft met rust laten? Doe het voor mij. Geef hem nog een kans.” En dat de Vader dan zou zeggen : “nou goed dan voor deze ene keer, omdat jij het vraagt.”

Maar dan hebben we een probleem : er zijn geen doorslaggevende argumenten gegeven, je krijgt gewoon nog een kans. Maar ja, hoe lang zal dat werken, hoe lang kan Jezus daar mee doorgaan? Wanneer zal de Vader zeggen : nu is het genoeg geweest, ik ben er klaar mee.”? Het is niet voldoende als je nog een kans krijgt op voorspraak van Jezus bij zijn Vader, het is niet voldoende als een advocaat een dringend beroep doet op de gevoelens van de rechter. De advocaat heeft geen gedraai en emotionele manipulatie nodig, maar goede argumenten. Die heeft Jezus, want Jezus smeekt niet om genade voor ons. God was oneindig genadig toen hij zijn zoon naar de aarde zond. Maar God vergeeft niet omdat genadig is, mensen nog een kans geeft, maar omdat hij trouw en rechtvaardig is, ons niet vergeven zou onrechtvaardig zijn…Dat lezen we in 1 Johannes 1:9 : Als wij onze zonden belijden : Hij is getrouw en rechtvaardig om ons de zonden te vergeven en ons te reinigen van alle ongerechtigheid.

De beste manier om vrijgesproken te worden, is niet hopen dat de rechter medelijden heeft, maar laten zien dat je wettelijke gezien vrijgesproken moet worden. Als advocaat wil je kunnen zeggen : zo is de wet, de wet eist dat mijn cliënt wordt vrijgesproken. De advocaat wil de rechtszaak winnen, niet doordat de rechter met hand over zijn hart strijkt, maar doordat er volgens de wet rechtgesproken wordt. En zo werkt het in de rechtszaak van ons ook, waarin Jezus voor ons pleit en God rechtspreekt. Jezus kan feitelijk zeggen : Vader, hij heeft gezondigd en de wet vereist dat de dood volgt op de zonde. Maar ik heb voor al die zonden betaald. Kijk hier is mijn bloed, teken van mijn dood. Aan het kruis heb ik de straf voor de zonde volkomen betaald. Als iemand zou eisen dat er twee keer betaald wordt voor dezelfde zonden, dan zou dat niet eerlijk zijn. Ik vraag dus niet om genade, maar om recht.”

Als het waar is wat Jezus beweert, dan is dat een overtuigend argument. Daarom kan Johannes zeggen dat christenen die hun zonden belijden vergeving ontvangen, omdat Gods rechtvaardigheid dat eist.

 De weegschaal is ongenadig, we kunnen het verkeerde niet compenseren met het goede. Als je alleen aan de ene kant van de weegschaal staat, ben je zondaar, gewogen en te licht bevonden. Je krijgt in eigen kracht die weegschaal niet naar beneden, hopeloze zaak, zonde bepalen de balans… Tenzij Christus, vaste rots van ons behoud, gewicht in de schaal legt door zijn dood voor jouw zonden, dan wordt het werk van Jezus jou toegerekend, slaat weegschaal door naar jouw kant. Dan eist de wet van God dat je vrijgesproken wordt. Als God naar je kijkt, ziet hij jou in Christus, ziet hij jouw advocaat, Jezus, ben jij meer dan overwinnaar. Want met Jezus ben je volmaakt, rechtvaardig en prachtig. Je bent in jouw advocaat verdwenen. Zo lezen we in 2 Korinte 5 : 21 : Want Hem Die geen zonde gekend heeft, heeft Hij voor ons tot zonde gemaakt, opdat wij zouden worden gerechtigheid van God in Hem.

Zoals Jezus niet zelf zondig was, maar als zondaar behandeld en gestraft werd aan het kruis, zo worden wij die in Jezus geloven, hoewel we niet zelf rechtvaardig en volmaakt zijn, als rechtvaardig en volmaakt door de Vader behandeld, niet uit verdienste, maar om Jezus’ wil : feest!

De eerste pleitbezorger : spreekt voor jou tot God : kijk wat ik gedaan heb en aanvaard hen dan in mij. De tweede pleitbezorger : spreekt voor jou tot jezelf : kijk wat Jezus heeft  gedaan en geloof het. De Geest zal duidelijk maken, in herinnering brengen zodat ze eindelijk gingen begrijpen wat Jezus heeft gedaan. Het werk van de Geest van God is als een schijnwerper die iets verlicht, de lamp van beamer die iets projecteert. Je ziet een prachtige plaat op de beamer, je ziet niet waar het licht vandaan komt, maar het gaat ook niet om de lamp. De bedoeling is niet dat we naar de beamer kijken, maar naar het prachtige plaatje.

De dag voor Jezus’ sterven begrijpen de leerlingen er nog helemaal niets van. Ze hebben geen idee hoe groot Jezus’ liefde is, hoeveel het Jezus zal kosten of wat die liefde gaat uitwerken. Maar de Geest zal komen, die zal hen eindelijk laten zien wat Jezus gedaan heeft. De discipelen kenden Jezus nog niet echt, konden hem nog niet echt kennen, voordat hij lichamelijk van de aarde was weggegaan en de Geest was gekomen. We waren dus niet beter af geweest als we in de tijd van Jezus hadden geleefd. Je zou denken dat je hem dan beter had gekend, maar aan de discipelen zien we dat het niet zo was. Toen was de heilige Geest er nog niet en zonder die Geest kan je Jezus niet echt begrijpen. Door de heilige Geest kunnen wij nu beter begrijpen wie Jezus was en wat hij gedaan heeft dan toen.

 Begrijpen we het inderdaad? Kan Gods Geest in ons werken, de vrucht van Geest in ons groeien? Stel, je bent miljonair en je hebt drie briefjes van tien euro in je zak en je betaalt een taxirit van 8 euro. Later ontdek dat je niet één tientje hebt gegeven, maar dat twee tientjes weg zijn, dat is een dure taxirit. Wat doe je? Baal je er van? Ga je naar politie om die taxichauffeur te vinden? Nee, je haalt je schouders op, je bent miljonair. Je bent een tientje kwijt, maar je bent veel te rijk om je over zo’n kleinigheidje druk te maken.

Deze week deed iemand lelijk tegen je, je maakte een grote fout, je haalde een toets niet, achteraf bleek de gesloten deal nadelig voor jou te zijn, iemand die je dierbaar is bedroog je. Je raakte echt iets kwijt, materieels, status, persoonlijk… Maar wat doe je als je christen bent? Gods Geest in je werkt, vrucht van Geest in je groeit? Vermindert dit je blijdschap, raakt het je levensgeluk, kost het nachtrust, wordt je boos op ander of God? Hebben we dan wel door hoe rijk wij zijn in Christus?! Meer dan overwinnaars. Leef je dan wel uit de diepe vreugde die Christus in ons heeft uit gestoord, vrucht die in ons groeit?! Besef je dat de enige ogen op deze wereld die er echt toe doen Gods liefdevolle ogen zijn, ogen die jou zien als zijn geliefde kind in wie hij vreugde beleeft? Als je bezig bent met wat anderen over je zeggen/denken, hoe ze je zien, ben je kwijt wie je echt bent. Als christen ben je in geestelijk opzicht miljonair en je maakt je vaak druk om een tientje.

 Het is de taak van de eerste pleitbezorger om God als Rechter te overtuigen jou vrij te spreken. Het is de taak van tweede pleitbezorger om de rechter in je eigen hart daarvan te overtuigen, jij ben vrij! Om duidelijk te maken wie je bent in Christus, om je te laten zien dat je ongelofelijk rijk bent. En het is jouw taak om te luisteren en het te geloven : ik ben Gods geliefde kind! Zijn geliefde bruid. Als God als een bruidegom is, dan verheugt hij zich echt in zijn bruid, als wij ons leven aan Hem geven. Als bruidegom wil God zijn bruid alles geven, in goede en kwade dagen, ziekte en dood. Niets kan me scheiden van de liefde van Christus.

Hoe zou het je leven veranderen als je daar elk moment van dag van bewust was, Gods liefde voor jou?!

Door niet luisteren, onthoud jij jezelf het groeien in besef hoe rijk je bent, krijgt de Geest geen ruimte. Zonder die Geest kan je Jezus en zijn vrede niet leren kennen. Hoe dan wel? Door inwoning van de Geest in jouw hart, leven. (Joh.14:17,23) Dat is nog best heftig : het vuur van de Geest moet eerst alles uitzuiveren, je moet wennen aan fel licht in onze duisternis. Als wind van de Geest opsteekt wordt het onrustig, gaat het waaien, kan het stormen, het kabbelende voorbij gaan we ook meezuchten en meelijden met schepping. Tegelijk delen we ook in het beloofde voorschot op het nieuw leven, het delen in Christus vrede, groeit vrucht van Geest in ons.

Deze Geest introduceerde Jezus bij zijn leerlingen, deze Geest wil ook ons helpen. Om de komende weken voor het eerst of opnieuw te begrijpen hoe Jezus ons vrijpleit, hoe de Geest in ons pleit, en hoe wij daaruit mogen leven als gerechtvaardigde zondaars, opnieuw geboren om vrucht te dragen. Pleitend op het volbrachte werk van Gods Zoon, pleitend op het voorgaande werk van Gods Geests en pleitend op Gods liefde voor u, jou en mij!

Floris den Oudsten v.d.m.
predikant Gereformeerde Kerk Enter