Er leeft een wijdverbreid misverstand onder christenen, namelijk dat ‘het evangelie’ vooral is bedoeld voor niet-christenen. Als ware het een basisset ‘abc’-leerstellingen waarin wordt uiteengezet hoe iemand het koninkrijk van God kan binnengaan. Maar eenmaal bekeerd, hoeven we niet meer het evangelie te horen/bestuderen/begrijpen. Dan hebben we ‘materiaal voor gevorderden’ nodig.
De Galatenbrief maakt ons duidelijk dat het evangelie niet het abc, maar het a tot z van het christelijke leven is. Niet slechts een manier waarop je het koninkrijk van God binnengaat, maar de manier waarop je leeft als je deel uitmaakt van het koninkrijk. Het is de manier waarop Christus mensen, kerken en gemeenschappen verandert.
We lezen Galaten 1: 1-12
Opvallendste aan het begin van de brief is dat Paulus verbaasd, boos, woedend is. Niets geen dankwoorden, groeten aan die en die : het verbaast mij; vervloekt is hij… Bizar! Waarom schrijft Paulus zo heftig, zo emotioneel?!
1) Paulus is verbaasd dat deze jonge christenen een evangelie aanvaarden dat geen evangelie is. Ze worden in verwarring gebracht.
2) Paulus is boos op hen die de bekeerlingen misleiden, het Evangelie van Christus willen verdraaien. Hij spreekt een vervloeking over deze mensen uit. Indirect is Paulus ook boos op deze jonge christenen in Galatië zelf : Paulus is verbaasd/boos dat ze God Die hen geroepen heeft, zo snel hebben verlaten voor iets anders.
Later in de brief ontdekken we de oorzaak van dit heftige begin. Het gaat om een groep mensen die aan de bekeerde christenen uit de heidenen leerden dat ze verplicht waren om zich te houden aan de joodse culturele gebruiken uit de wetten van Mozes: spijswet, besnijdenis enz. Alleen dan zouden ze werkelijk rechtvaardig voor God zijn. Voor de Galaten klonk dat waarschijnlijk vertrouwd, niet radicaal anders dan wat ze eerder hoorden. Daar draait christelijke geloof toch om: rechtvaardig voor God zijn, goed mens zijn? Maar Paulus schrijft: NEE, dit staat lijnrecht tegenover wat ik jullie geleerd heb! Paulus gaat vol op het orgel : ‘vervloekt is hij…’
Maar als we geloven wat Paulus geloofde over het Evangelie dan zullen we het met hem eens zijn. Als de Galaten God echt de rug toekeren en een evangelie aanvaarden dat helemaal geen evangelie is. Dan verkeren ze in groot gevaar : keer om, bekeer je! Zoals mensen die uit het dakluik van de bus hangen en niet doorhebben dat ze een viaduct naderen… Jij rijdt achter ze en je schreeuwt het uit : pas op!!!
Maar wie is Paulus dat hij die christenen op deze manier aanspreekt?!
Ik schrik er altijd van als er zulke grote woorden worden gebruikt. Stel nu dat Paulus ons zo zou schrijven/mailen… of een oud-predikant…
1) Paulus is een Apostel, een man met rechtstreeks gezag van God. Gezonden : ‘niet vanwege mensen, noch door een mens, niet aangesteld of gezonden door een mensen, maar door Jezus Christus en God, de Vader’ : Uniek! Vandaag zijn er ook geroepenen en gezondenen, niet vanwege mensen, maar wel door mensen. Uiteindelijk ontvangen ze hun roeping van God, maar toch worden ze geroepen door mensen: predikanten, kerkenraadsleden. Maar Paulus heeft zijn apostolische aanstelling rechtstreeks door de opgestane Jezus Christus zelf ontvangen.
2) Gezonden met specifiek goddelijke boodschap: het evangelie prediken, verkondigen. Daarmee is zijn goddelijke onderwijs norm om te beoordelen wat waarheid en leugen is, zegen en vloek. Niemand kan daar nog wat aan veranderen, geen engel, geen andere apostel, niemand. Vandaag zijn er geen apostelen op de manier zoals Paulus en die andere elf. Zij waren uniek : ze hebben de opgestane Jezus Christus ontmoet, onderwijs van Jezus zelf ontvangen, wat zij schrijven is Gods Woord!
Deze door God aangestelde apostel herinnert de Galaten aan zijn specifiek goddelijke boodschap : het evangelie. Hij geeft een beknopte samenvatting van de boodschap van het Evangelie:
1) Wie wij zijn : hulpeloos en verloren, we moesten worden bevrijd, ontrukt, getrokken (vs.4)
Andere godsdiensten gesticht door mensen, die kwamen onderwijzen, niet om te bevrijden. Jezus was geweldige leraar, maar daar heeft Paulus het hier niet over. Velen denken, een christen is iemand die Jezus’ onderwijs gehoorzaamt, zijn voorbeeld volgt. Dat is onmogelijk, volgens Paulus.
Je redt iemand alleen maar als de persoon er slecht aan toe is, hulp nodig heeft. Als iemand verdrinkt, dan moet je hem niet een handboek ‘hoe leer ik zwemmen’ toegooien, geen instructies geven hoe ze wat moet doen. Je moet redden, een touw/reddingsboei gooien. Jezus is geen leraar, maar redder. Niet iemand die aan de kant maar wat stond te roepen, Hij sprong zelf het water in, om ons te redden.
Dat is een confronterend feit. De redding door Jezus is levensnoodzakelijk, dat redt ons echt. Niets in wie wij zijn of wat wij doen, redt ons, daartoe zijn we zelf niet in staat!
2) Wat Jezus deed : hoe heeft Jezus ons gered?
Hij heeft zichzelf gegeven voor onze zonden. Jezus bracht een plaatsvervangend offer, ‘voor onze zonden’, namens of in plaats van onze zonden.
Dat is revolutionair, die plaatsvervanging, daar hoefden wij niets voor te doen. Jezus gaf ons geen 2e kans om het nu eens echt goed te doen; doet geen oproep om serieuzer, een goed mens te zijn. Jezus deed alles wat wij hadden moeten doen, maar wat ons niet lukt, wij niet kunnen. Als Jezus’ dood echt namens ons betaling is voor onze zonden, kunnen we nooit opnieuw in staat van beschuldiging worden gesteld. Want dan zou God twee keer betaald moeten worden voor dezelfde zonden en dat is onrechtvaardig. Het is onrechtvaardig als voor één rekening, twee keer betaald moet worden. Jezus deed alles wat wij hadden moeten doen, in onze plaats, daarmee is het afgerond, volbracht. Dus als Jezus onze redder wordt, zijn wij volkomen vrij van straf en veroordeling, vervloeking en schuld
3) Wat Vader deed : God heeft het werk dat Christus namens ons deed, aanvaard, door Hem uit dood op te wekken (vs.1) en door ons genade en vrede te schenken (vs.3) die Christus voor ons verdiend en bereikt heeft. Dit resultaat uit het verleden, biedt wel garanties voor toekomst!
4) Waarom God het deed : allemaal uit genade.
Niet op grond van iets wat wij gedaan hebben, maar het was de wil van onze God en Vader (vs.4) Wij hebben er niet om gevraagd maar hebben het gekregen : onze redding is genade! Genade, mercy (niet krijgen, wat je wel verdiend hebt, dood) en grace (wel krijgen, wat je niet verdiend hebt, leven)
Daarom is het God alleen die de heerlijkheid toekomt in alle eeuwigheid. Als… we zelf hadden bijgedragen aan onze redding of als we onszelf hadden gered of als God iets in ons had ontdekt waardoor we redding verdienden of wat Hij kon gebruiken in zijn plan of zelfs als we alleen maar tot de conclusie waren gekomen dat we inderdaad gered moesten worden en ‘help’ hadden geroepen… dan konden we onszelf een schouderklop geven voor het aandeel dat we geleverd hadden aan onze redding. Maar het Bijbels Evangelie is duidelijk: de redding is van begin tot einde Gods werk. Deze waarheid maakt ons klein, is de kern van het christelijke geloof. Wij willen niets liever dan onze eigen redders zijn, vinden het heerlijk om onze eigen eer te zoeken.
Daarom zijn systemen waarin we zelf bijdragen aan onze redding zo aantrekkelijk.
Religieus, eigen vrome wijsheid: houd je aan deze regels en je zult tot in eeuwigheid zegen verdienen.
Werelds, alles om ons heen: zorg dat je dit of dat verwerft en je zult hier en nu zegen ervaren.
Het Evangelie keert alles om: jouw situatie is zo hopeloos dat je een reddingsoperatie nodig hebt waar je zelf helemaal niets aan bijdraagt. God zorgt in Jezus voor die reddingsoperatie, die je oneindig veel meer geeft dan elk valse redding waar je diep van binnen naar verlangt.
Paulus herinnert ons eraan dat we in het evangelie dieper gezonken zijn en tegelijk hoger opgericht worden dan we ons ooit kunnen voorstellen.
Dit Evangelie is door kerkelijke leiders Galatië verdraaid, en door kerkleden rug toegekeerd…
Maar is dit nu echt zo dramatisch?!
Paulus: elke verandering van ‘het evangelie’ zorgt er voor dat het helemaal geen evangelie meer is…
Hoe kan een kleine verandering van het evangelie het allemaal waardeloos maken? Omdat we door de genade van Christus zijn geroepen. Door God zelf zijn wij geroepen, niet wij gingen roepen. Of de het moeten de gvd’s zijn… God heeft ons allemaal als zijn kind aanvaard, ondanks dat we niets verdienden. God aanvaardt ons en daarna volgen wij. In alle andere godsdienstige systemen gaat het andersom: je moet eerst God iets geven en daarna wordt je aanvaard. Dan verdraai je de boel, keer je de zaak om. Als… je ook maar iets toevoegt aan Christus als voorwaarde om door God aanvaard te worden, als je gaat zeggen: om gered te worden heb ik genade van Christus nodig + nog iets..dan keer je de volgorde van het Evangelie radicaal om. En een ander Evangelie is geen ander evangelie,
maar is helemaal geen evangelie. Het Evangelie een tikkeltje veranderen is het zo volkomen kwijtraken dat het nieuwe onderwijs geen evangelie mag heten.
Luther: er is geen middenweg tussen christelijke rechtvaardigheid en rechtvaardigheid door goede werken.
Als je niet vertrouwt op het werk van Christus, dan moet je op je eigen werken vertrouwen…ben je aan jezelf overgeleverd. Het is of Jezus of jijzelf…
Het Evangelie kwijtraken in onze tijd gebeurd door de ontkenning van twee feiten:
– wij mensen zijn te zondig om bij te dragen aan onze verlossing, we hebben een complete redding nodig.
– wij mensen kunnen alleen gered worden door te geloven in het werk van Jezus Christus en verder niets.
We zien hier drie ontsporingen:
1.) Je wordt gered door je over te geven aan Christus + de juiste overtuiging en het juiste gedrag. Geef je leven aan Jezus, laat Jezus toe in je leven. Voor je het weet is jouw keuze, geloof, gevoel, vertrouwen, toegewijd leven alles bepalend. Eerst moet je een bepaald geestelijk nivo bereiken én vasthouden, voordat je goed genoeg bent voor God. Maar we worden niet gered vanwege ons geweldige geloofsnivo, maar door ons geloof. Niet de mate waarin we geloven bepaalt of we gered worden of niet, maar datgene waarin we geloven. Niet wat wij mensen doen redt, maar wat Christus doet redt.
2.) Het maakt niet zoveel uit wat je gelooft, zolang je maar een liefdevol en goed mens bent. Alle goede mensen, ongeacht hun religie of gebrek daaraan, vinden God.
a) Goede werken zijn genoeg om bij God te komen.
Als alle goede mensen God kunnen kennen, dan was Jezus’ dood niet nodig geweest, deugdzaamheid is dan genoeg. Voor slechte mensen is er dan geen hoop en dat gaat regelrecht in tegen Evangelie voor zondaren, waarin zowel goede als slechte mensen uitgenodigd worden voor Gods feest. Niet een exclusief feestje, voor bepaalde elite, maar een inclusief feestje, iedereen is welkom.
b) Mensen kunnen gaan denken dat God blij is als je maar tolerant en open bent. Je hebt geen genade nodig, je krijgt het eeuwige leven zelf al. Dan komt eer en heerlijkheid aan jezelf toe, in plaats van aan onze God en Vader. Het Evangelie daagt juist uit om onder ogen te zien hoe gruwelijk diep de zonde gaat, hoe vervreemd we zijn van Gods verlangen met zijn schepping, we niet zo tolerant zijn als we anderen/onszelf doen geloven.
3.) Uiterst onverdraagzaam ten aanzien van kleine afwijkingen in uiterlijkheden of gewoontes.
De dwaalleraars in Galatië wilden veel oude regels en bepalingen opleggen die te maken hadden met kleding, eten, drinken, rituele voorschriften. Denk aan kerken of kerkmensen waar alles strikt volgens de regels moet gaan en met godsdienstige gemeenschappen die streng toezicht houden op hun leden
en strikte aanwijzingen geven voor hoe ze op de ‘juiste’ manier moeten eten, kleden, uitgaan, tijd moeten gebruiken.
Waar dreigen wij als gemeente te ontsporen? Welke is persoonlijk het grootste gevaar?
Velen zullen zeggen: die derde zeker niet… Nou, als ik zie hoe belangrijk bijzaken soms worden… Maar de eerste en tweede vorm vormen een veel groter risico, veel minder duidelijk… Goed mens, geloven zonder kerk, komt God dan echt nog aan zijn eer? Vertrouwen op kerkgang, financiële bijdrage, inzet voor kerk, als goed christen leven. Of hoe ik geloof, wat ik meemaak, welke keuzes ik maak voor/met Jezus…Maar Jezus dan?
Als het enige echte Evangelie zo belangrijk is en zo vaak en zo gemakkelijk verdraaid wordt, hoe kunnen we zeker zijn dat Evangelie wat wij geloven echt waar is?!
Niet gevoel, wat anderen geloven, wat goed klinkt, maar wat echt waar is, werkelijk kan redden, voor eeuwig. Paulus helpt ons. De maatstaf is het Evangelie dat hij en andere apostelen hebben ontvangen, de Bijbel. Ook al zou Paulus of een engel later iets anders vertellen. De overeenstemming onder apostelen over de boodschap van Jezus is de basis voor beoordeling van alle waarheidclaims. De Bijbel beoordeelt de kerk, niet de kerk beoordeelt de Bijbel. De Bijbel is de basis en oorsprong van de kerk, van ons geloof. De kerk, ons geloof, is niet de basis van de Bijbel. Wij moeten elkaar beoordelen op grond van het Bijbelse Evangelie, niet op grond van gewoonte of traditie of gevoel of eigen wijsheid. Telkens weer moeten we ons leven als persoon en kerk naast Bijbel leggen. Dan weinig tijd over voor bijzaakjes…
Paulus is zo heftig, omdat het Evangelie zo duidelijk is.
1) Als je water bij wijn doet, is het geen wijn meer. Als je een deel van het Evangelie afwijst, wijs je Jezus Christus af.
2) Een ander evangelie is helemaal geen evangelie.
Net als met vacuüm, je kan daar niet klein beetje lucht bij doen: ‘90% vacuüm’ of ‘met lucht verrijkt vacuüm’. Het is compleet vacuüm of helemaal geen vacuüm meer.
Dat is de boodschap van het Evangelie: je bent gered door genade, dankzij Jezus Christus en verder helemaal niets. Zodra je iets toevoegt of afdoet, ben je het allemaal en helemaal kwijt. Zodra je het verandert, keer je het om.
3) Leidt ook tot veroordeling.
Uiteindelijk zal je zonder Christus sterven en voor altijd zonder Christus zijn. Maar ook praktisch voor nu : andere ‘evangeliën’ en vertrouwen op andere manieren van redding, gaan altijd samen met angst, bezorgdheid, schuld (het gevoel van veroordeling en vervloeking). In deze tegenwoordige door kwaad beheerste wereld heeft dan nog steeds invloed op je. Maar daaruit, uit die door het kwaad beheerste wereld, heeft Jezus Christus ons getrokken, Hij heeft ons bevrijd, gered. Hij heeft u, jou en mij in liefde aanvaard, ons rechtvaardig voor God verklaard…
Floris den Oudsten v.d.m.
predikant Gereformeerde Kerk Enter
contactgegevens:
Rijssenseweg 11 7468 AA Enter
0547-381384
